آموزش محیط زیست
نرگس ادیب راد؛ عالیه یوسف فام؛ مهناز جعفریه
چکیده
نقد بوم گرا یا «اکو کریتیسیزم» را می‌توان مطالعه‌ی رابطه‌ی میان ادبیات و محیط‌زیست و چگونگی بازتاب ارتباط انسان با محیط فیزیکی پیرامونش در ادبیات دانست. در این نقد، رابطه‌ی دوسویه میان شاعر یا نویسنده با طبیعت و میزان تأثیر و تأثّر مظاهر طبیعی بر روح و جان آنان بررسی می‌شود. این مقاله، در پاسخ به این پرسش که «زیست‌بوم‌های ...
بیشتر
نقد بوم گرا یا «اکو کریتیسیزم» را می‌توان مطالعه‌ی رابطه‌ی میان ادبیات و محیط‌زیست و چگونگی بازتاب ارتباط انسان با محیط فیزیکی پیرامونش در ادبیات دانست. در این نقد، رابطه‌ی دوسویه میان شاعر یا نویسنده با طبیعت و میزان تأثیر و تأثّر مظاهر طبیعی بر روح و جان آنان بررسی می‌شود. این مقاله، در پاسخ به این پرسش که «زیست‌بوم‌های زمانی شاعران، چه تأثیری بر اشعار آنان داشته است»؛ به بررسی درون‌مایه و مضمون اصلی اشعار زیست‌محیطی شاعران موردپژوهش پرداخته، تفاوت‌ها و اشتراکات آنها را در راستای ادبیات و محیط‌زیست بیان می‌کند. در این پژوهش که ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری، توصیفی-تحلیلی از نوع اسنادی بوده، نتایج ذیل به‌دست‌آمده است: شباهت اندیشه‌ی زیست‌بوم و طبیعت‌محور از منظر نقد بوم‌گرا میان آثار شاعران، ناشی از روحیات و سرشت مشترک انسانی و نیز معلول شباهت برخی عوامل تأثیرگذار محیطی مانند 1- مکتب رمانتیسم 2- شرایط نابسامان سیاسی و اجتماعی جامعه 3- تأثیر محیط زندگی و دوران کودکی آنها است. در شعر شاعران موردتحقیق، لزوم توجه به طبیعت و زیست‌بوم‌های زمانی شاعر، بیان بحران‌های زیست‌محیطی و آگاهی‌بخشی برای حفاظت از آن، سبب شده از شعر به‌عنوان رسانه‌ای زیست‌محیطی- فرهنگی استفاده شود. تأثیر زیست‌بوم‌های زمانی شاعران بر اشعار آنان، آرمان‌شهر، شهر گریزی، آلودگی آب، خاک، هوا، بیابان‌زایی، پرداختن به برخی بحران‌ها مانند خشکسالی وغیره، شباهت مهم نگرش بوم محور شاعران موردمطالعه و نزدیکی به طبیعت، نوع زیست‌بوم و نوع نگرش به آرمان‌شهر مطلوب تفاوت مهم آنان است.
